چه‌طور ایپاب (کتاب راحت‌خوان روی گوشی و تبلت) درست کنیم؟

در نوشته قبلی گفتم که خواندن پی‌دی‌اف فارسی روی گوشی بسیار دشوار است و توصیه کردم برای متون طولانی از ایپاب استفاده کنید. یا پی‌دی‌افتان را به ایپاب تبدیل کنید، یا اگر تولیدکننده متنید به جای پی‌دی‌اف  ایپاب درست کنید.

این را هم گفته بودم که «ایپاب یکپارچگی متنتان را به خوبی پی‌دی‌اف حفظ نمی‌کند. شماره صفحات در آن وجود ندارد و پاورقی‌هایتان به انتها خواهد رفت. هر چند امکاناتی مثل ایجاد فهرست و نمایه را هم‌چنان دارید. ایپاب صرفاً برای راحت‌تر خواندن در ابزاری مثل گوشی است».

نسخه رایانه‌ای ورد ۲۰۱۹ (Word 2019) قابلیت باز کردن پی‌دی‌اف را دارد و اگر پی‌دی‌اف عکسی نباشد (که اکثر پی‌دی‌اف‌های فارسی که اخیراً تولید  شده اند،  این گون نیستند) می‌توانید آن را با چند فرمان ساده و نرم‌افزار مناسب به EPUB تبدیل کنید.

• برای درست کردن ایپاب، متن باید به صورت HTML ذخیره شده باشد. برای این کار از بین گزینه‌های ذخیره‌سازی (Save as) ورد، Web Page, Filtered را انتخاب کنید.
•  موقع ذخیره‌سازی روی گزینه Tools رفته و Web options را انتخاب کنید. در آن‌جا روی سربرگ Encoding بروید و گزینه یونیکد UTF8 را انتخاب کنید.
•  پس از ذخیره فایلتان به صورت صفحه وب، به نرم‌افزار ایپاب‌ساز نیاز دارید. من از Sigil استفاده کردم که یک نرم‌افزار متن‌باز و رایگان است. (اینجا نسخه ویندوز ۶۴بیتی را پایین‌گذاری کنید.)

• برای این که کارتان ساده باشد، امکانات مختلف نرم‌افزار برای بخش‌بندی، صفحه‌آرایی،  فهرست‌بندی،  نمایه و... را نمی‌گویم.

• از طریق نشانه «به علاوه» صفحه وبی را که قبلاً تولید کرده اید داخل نرم‌افزار بیاورید.

• فایل واردشده را باز کنید و کل متن را از فایلی که وارد کرده اید، کپی کنید.

• چون فایلتان باید به فرمت Xhtml تبدیل شود، متن کپی‌شده را داخل صفحه وبی که نرم‌افزار خودش ایجاد کرده (Section0001) ببرید و متن را در آن‌جا بچسبانید.

• حالا می‌توانید آن صفحه وبی را که با ورد تولید کرده و داخل نرم‌افزار آورده اید پاک کنید. (فایلتان را بی‌جهت سنگین می‌کند و چون فرمت مناسب ندارد ممکن است برای بعضی نرم‌افزارهای کتاب‌خوان ایجاد مشکل کند)

• با زدن دکمه F8 می‌توانید متادیتای لازم را اضافه کنید. توصیه می‌کنم اسم نویسنده و عنوان نوشته را در اینجا وارد کنید که روی نرم‌افزار کتابخوانتان، بین فایل‌های مختلف سردرگم نشوید.

• فایلتان را ذخیره کنید. کار تمام است.حالا فایلتان را به گوشی یا تبلت منتقل کنید.

این را هم عرض کرده بودم که «برای خواندن ایپاب روی گوشی به نرم‌افزار کتابخوان نیاز دارید. (فیدیبو این فایل‌ها را باز نمی‌کند. فقط برای ایپاب‌های خودش طراحی شده) Lithium نرم‌افزار سبکی است که چون بخشی از امکانات را از سیستم عامل می‌گیرد، زبان و فونت فارسی را به خوبی گوشی موبایلتان به شما عرضه می‌کند. (از اینجا نصب کنید.)»